Νίκος Δήμου

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

AYTH KI AN HTAN _ΤΕΛΕΙΑ ΔΙΑΔΡΟΜΗ_! Κομοτινή-Αθήνα, οκτακόσια
χιλιόμετρα σε λιγότερο από οκτώ ώρες, μονορούφι. Διασχίζοντας
μια ανθισμένη Ελλάδα στα όρια ανάμεσα άνοιξη και καλοκαίρι. Το
BMW 318is στις καλές του στιγμές. Μουσική επιμέλεια:
Μικρούτσικος, Χατζιδάκης, Rossini και Schubert.

Είχα καιρό να απολαύσω Τ.Δ. μακράς διαρκείας. Όλο κάτι δίωρες
και τρίωρες μου προκύπτανε. Σημαντικές, δεν λέω, κι αυτές
(ό,τι μπορεί κανείς να χαρεί, καλόδεχτο!) αλλά η μεγάλη
διαδρομή είναι άλλο πράγμα. Μπαίνεις σε ένα ρυθμό, φτιάχνεσαι,
κι όσο προχωράει η ώρα, τόσο ανεβαίνεις. Ντοπάρεσαι. Θέλεις να
συνεχίσεις αιώνια - μια απέραντη περιήγηση, με τοπία στην
οθόνη του παρ-μπριζ, μουσική υπόκρουση και χορευτική κίνηση
στα πεντάλ και το τιμόνι. Φτάνεις στο σημείο να σε ενοχλούν
ακόμα και οι απαραίτητες στάσεις (βενζίνα, ανακούφιση,
σάντουϊτς). Και το θαύμα: ολοκληρώνεις το ταξίδι άπληστος,
ανικανοποίητος, κεφάτος και ξεκούραστος, έτοιμος για νέα
περιπλάνηση.

Δεν ξέρω τι μας επιφυλάσσει η άλλη ζωή (αν υπάρχει - μερικοί
εδώ έχουν αποκλειστικές πληροφορίες) αλλά για μένα, παρακαλώ,
πολλές τέτοιες διαδρομές, σε τοπία όμορφα σαν την ανοιξιάτικη
Ελλάδα!

H ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ EIXE ΑΡΧΙΣΕΙ ΔΕΚΑ ΠΕΝΤΕ ημέρες πριν. Δυτική Θράκη
- Ξάνθη, Κομοτινή, Αλεξανδρούπολη - για μια εβδομάδα και μετά
Ανατολική Θράκη, Κωνσταντινούπολη. Συνολικά τρεις χιλιάδες
διακόσια χιλιόμετρα.

H Θράκη ερωτική, διονυσιακή, ακόμα και στις βαριές συννεφιές
της. Ησυχάστε: δεν θα γράψω _αντι-οδοιπορικό_. Ούτε θα
ανταπαντήσω στην επιστολή του κ. Γ. Παύλου. Που άλλωστε δεν
πολυκατάλαβα. ('Ισως πρέπει κάποτε να σπουδάσω αυτή τη
διάλεκτο). Αλλά εδώ γράφω για _βίδες, μπουλόνια και κυβικά
εκατοστά_.

'Ομως για την Πόλη πρέπει κάτι να πω. Συνειδητοποίησα γιατί
όσοι έζησαν εκεί, όσοι κατάγονται από εκεί, δεν μπορούν να
αντέξουν άλλο μέρος της γης. Γιατί νιώθουν εξόριστοι,
διωγμένοι από τον παράδεισο. Δεν έχω γνωρίσει άλλη τέτοια
πόλη, μαγική. Είναι πραγματικά πεντάμορφη, χαρά των πέντε
αισθήσεων, αληθινή Βασίλισσα των πόλεων. H γοητεία της ακόμα
με ακολουθεί.

Για όσους θα θελήσουν να ταξιδέψουν με αυτοκίνητο: ας μην
ακούνε τους μύθους περί δολοφονικής κυκλοφορίας στην Πόλη.
Είναι περίπου ίδια (άντε, ελάχιστα χειρότερη) από της Αθήνας ή
της Θεσσαλονίκης. Για Ελβετό αδιανόητη - για 'Ελληνα σχεδόν
φυσιολογική.

'Εξω από την πόλη, μάλιστα, είναι πολύ καλύτερη από τη δική
μας. Οι οδηγοί πιο πειθαρχημένοι και συνετοί. ('Ισως διότι
λείπουν τα TAKSI, τα αναρχικά των πόλεων). Οι δρόμοι, εκτός
από το κομμάτι κοντά στα σύνορα, που έχει ελάχιστη κίνηση,
πολύ καλοί. Ογδόντα χιλιόμετρα έξω από την Κωνσταντινούπολη,
ξεκινάει ένας θαυμάσιος αυτοκινητόδρομος. Περιβάλλει την πόλη,
συνδέει με τους δύο περιφερειακούς δακτύλιους, ενώνει, με τις
δύο γέφυρες του Βοσπόρου, Ευρώπη και Ασία και συνεχίζει προς
την 'Αγκυρα.

Μόνο στο εσωτερικό της παλιάς πόλης είναι πολύ στριμωγμένα τα
πράγματα. Αλλά κι εκεί -όπως και παντού- οι άνθρωποι είναι
φιλικοί κι εξυπηρετικοί. 'Οποτε με πλησίαζε Τροχαίος (κι
έλεγα: τώρα θα με γράψει) ήταν για να με βοηθήσει να παρκάρω.
'Εστω και παράνομα...

ΒΛΕΠΩ TO ΕΞΩΦΥΛΛΟ TOY CAR (τεύχος Ιουνίου). Τίτλος: _Διάνα! H
Mazda βάζει στόχο την Porsche και πετυχαίνει!_. Εικόνα: H νέα
Mazda RX7 δίπλα στην Porsche 968.

'Ετυχε κι εγώ, όπως και οι άλλοι φίλοι στους 4T, να οδηγήσω
αυτά τα δύο αυτοκίνητα σχεδόν ταυτόχρονα. 'Εγραψα και τη γνώμη
μου για το RX 7 - αλλά δημοσιεύθηκε με τόσο μικρά γράμματα
(μέσα στο τεστ) που μπορεί και να μην τη διαβάσατε. (Ιδιαίτερα
αν πάσχετε από πρεσβυωπία). Είναι σίγουρα και τα δύο άριστα
δημιουργήματα - ό,τι καλύτερο έχει να παρουσιάσει σήμερα ο
χώρος του σπορ αυτοκινήτου. (Εξαιρώ τα _εξωτικά_ -και απρόσιτα
σε κοινούς θνητούς- τύπου Ferrari, Lamborghini κ.λπ.). Στην
Ελλάδα βέβαια, λόγω φορολογίας, η Porsche εξακολουθεί να είναι
απρόσιτη - ενώ στο εξωτερικό η διαφορά μεταξύ τους είναι τόσο
μικρή που παραμένουν συγκρίσιμα.

Συγκρίσιμα ναι - αλλά όχι ίδια. H Mazda υπερέχει. Είναι το πιο
καθαρόαιμο σπορ από τα δύο - χωρίς συμβιβασμούς και μπαλώματα.
(Γι_ αυτό έγραψα στο περασμένο τεύχος _αυτό το αυτοκίνητο
έπρεπε να είχε βγάλει η Porsche_). Είναι πιο Porsche από την
Porsche.

H 968 είναι ο θρίαμβος της εμβαλωματικής τέχνης. Ξεκίνησε από
την 924 - που ήταν ήδη μια κουρελού από Audi, VW και Porsche -
και για δεκαπέντε χρόνια κόψε - ράψε - μπάλωσε - διόρθωσε -
έφτασε μέσω της 944 στη σημερινή της μορφή και κατάσταση. Μια
κατάσταση θαυμαστή, αν τη συγκρίνει κανείς με την ξενέρωτη
924. Αλλά γιατί αυτή η επιμονή της Porsche να αρχίζει από το
λάθος για να φτάνει -μετά από δεκαετίες- στο σωστό;

Μόνο σε ένα σημείο υπερτερεί η 968. Είναι πιο άνετη στην
καθημερινή ζωή, πιο _φιλική για τον χρήστη_, που λένε και οι
computer-freaks. 'Ισως ακριβώς επειδή είναι προϊόν τόσων
συμβιβασμών.

H άλλη, η άγρια, η ατίθαση, η ασυμβίβαστη, θα μείνει οριστικά
ανάμεσα στα όνειρα. Αποφάσισα να αντικαταστήσω το πιστό 318is
με το καινούργιο του μοντέλο. 140 ίπποι είναι αρκετοί - ειδικά
αν υπολογίσει κανείς την αναλογία... ετών ανά ίππο. (Σε
δραχμές ανά ίππο, έρχονται περίπου το ίδιο).

Αλήθεια - για τους φανατικούς της δύναμης και της
ελαστικότητας θα είχαν ενδιαφέρον πίνακες με κατάταξη των
αυτοκινήτων ως προς: 1. Δραχμές ανά ίππο, 2. Δραχμές ανά
χιλιογραμμόμετρο και 3. Δραχμές ανά κιλό/ίππο.

Πώς αντιδρούν οι στατιστικολόγοι μας;

ΕΧΩ ENA ΠΡΟΒΛΗΜΑ ME TA ΩΡΑΙΑ AYTOKINHTA. M' αρέσει να τα βλέπω
- αλλά δεν μου αρέσει να με βλέπουν μέσα σε αυτά. Ιδιαίτερα
όταν είναι τόσο εντυπωσιακά όσο το Mazda - που στο
_κεφαλογυρισόμετρο_ πιάνει 9 στα 10. (Δηλαδή: εννέα στα δέκα
κεφάλια γυρίζουν). Το ιδανικό μου αυτοκίνητο (το έχω
ξαναγράψει) είναι αυτό που έχει όλες τις οδηγητικές αρετές
μιάς Ferrari, χωρίς την επίδειξη της μορφής της.

Ξέρω: είναι πολλοί εκείνοι που αγοράζουν ένα ωραίο αυτοκίνητο
μόνο και μόνο για να εντυπωσιάσουν. Αλλά ο καθένας διαλέγει
τον τρόπο που θέλει να τον προσέχουν οι άλλοι. Εγώ δεν θα
ήθελα να είναι λόγω του αυτοκινήτου που οδηγώ, ή του ρούχου
που φοράω.

Φυσικά είναι αδύνατο να ξεφύγω από τους κανόνες του παιχνιδιού
(_πες μου τί οδηγείς να σου πω πόσα βγάζεις_). Σε μια κοινωνία
όπου οι μάρκες (brands) έχουν αντικαταστήσει τα παλιά
διακριτικά καταγωγής, πλούτου και θέσης, ό,τι και να
οδηγήσεις, ότι και να φορέσεις, κάτι σημαίνει. Και το BMW
σηματοδοτεί - τόσο κοινωνική και εισοδηματική τάξη όσο και
φιλοδοξίες αναρρίχησης.

Εγώ βέβαια το επιλέγω για τελείως άλλους λόγους. Τί να κάνω;
Να καταδικάσω τον εαυτό μου να οδηγεί ένα άχρωμο, άσχημο και
άσχετο αμάξι για να μην χτυπάει στο μάτι;

H απόρριψη όλων των συμβόλων κύρους (status symbols) μπορεί να
είναι ίδιος σνομπισμός με την υιοθέτησή τους. O τύπος που ΔΕΝ
φοράει Timberland, Lacoste, Benetton, και οδηγεί φορτηγάκι,
για να μην μοιάζει με τους άλλους, είναι κι αυτός _θύμα της
μόδας_ (fashion victim) - απλώς αντίστροφο. Διότι, εδώ που τα
λέμε, μερικά από τα προϊόντα αυτά είναι τα καλύτερα. Γιατί να
τα στερηθείς;

Κάπου στη μέση είναι (τα έλεγε ο Αριστοτέλης) ο σωστός δρόμος.
Ούτε επιδεικτική επίδειξη - ούτε επιδεικτική σεμνότητα.
Διαλέγεις το αυτοκίνητο που σου πάει (_πες μου τί οδηγείς να
σου πω ποιος είσαι_), που ταιριάζει στην προσωπικότητα και
στις ανάγκες σου, και το οδηγείς, αδιαφορώντας για το παιχνίδι
των συμβόλων.

ΕΔΩ KAI XPONIA ΣΥΛΛΕΓΩ ΣΥΝΘΕΤΑ ONOMATA προϊόντων και
επιχειρήσεων. Ευρηματικές κατασκευές που σε μια λέξη κλείνουν
ολόκληρες δραστηριότητες π.χ. ΛΥΟΣΠΙΤ, ΡΕΤΑΛΕΞ, ΤΕΧΝΙΚΟΛ,
κ.λπ. Αποδεικνύουν πως οι γλωσσοπλαστικές ικανότητες του λαού
μας δεν περιορίζονται στην ποίηση - αλλά επεκτείνονται και
στις οικονομικές του δραστηριότητες.

Τα ονόματα αυτά μου θυμίζουν ένα φάρμακο που αναφέρααμε συχνά
στο σχολείο - το περίφημο παυσίπονο PAFSIPON. (Νόμιζα πως ήταν
δική μας εφεύρεση - αλλά μετά από χρόνια το είδα να
διαφημίζεται σε ένα φορτηγάκι).

Γι_ αυτό και χάρηκα ιδιαίτερα όταν πριν από μέρες πρόσθεσα στη
συλλογή μου την επωνυμία ΦΟΥΡΝΟΠΛΑΚ. Και για να αποδείξω πως
δεν κάνω (φουρνο)πλάκα, σας παραθέτω και τη φωτογραφία που
τράβηξα μέσα από το αυτοκίνητό μου.

ΣΑΣ EYXOMAI ΚΑΛΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ, ΤΕΛΕΙΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ και καλή
αντάμωση. Αυτό το καλοκαίρι προγραμματίζω πολλά ταξίδια -
αποτοξίνωση από το ανθυγιεινό κλίμα της τηλεόρασης. Εις το
επανιδείν!._Ν.Δ.

Υ.Γ.: Οι παλιές κακές συμβουλές δεν πεθαίνουν ποτέ.
Ξαναδιάβασα πριν από μέρες, στη στήλη αυτοκινήτου μεγάλης
απογευματινής εφημερίδας, την παλιά _σοφία_ των ταξιτζήδων:
_Τώρα το καλοκαίρι με τη ζέστη να ξεφουσκώνετε λίγο τα λάστιχά
σας_.